Światowy Dzień Walki z AIDS to święto obchodzone corocznie 1 grudnia z inicjatywy Światowej Organizacji Zdrowia od 1988 roku. W tym dniu w Polsce i na całym świecie odbywają się konferencje, happeningi oraz akcje edukacyjne dotyczące profilaktyki HIV/AIDS. Do akcji włączają się również media, które przedstawiają zbiór reportaży o tematyce HIV/AIDS mające na celu uświadamianie zagrożeń, jakie niosą za sobą zachowania ryzykowne zwiększające prawdopodobieństwo zakażenia wirusem HIV.
Ludzki wirus niedoboru odporności (HIV) uszkadza komórki układu odpornościowego, który bez leczenia średnio po 6-12 latach prowadzi do wystąpienia AIDS (Zespołu nabytego niedoboru odporności) i jest końcowym etapem zakażenia HIV.
Jak się przenosi?
Do zakażenia dochodzi przede wszystkim podczas kontaktów seksualnych i dożylnego używania narkotyków. W przypadku braku odpowiedniego postępowania przed porodem, a następnie w jego trakcie, zakażenie HIV może być też przeniesione z zakażonej matki na dziecko.
Materiał zakaźny musi ulec kontaktowi z nieuszkodzoną lub uszkodzoną błoną śluzową pochwy, odbytnicy czy jamy ustnej albo z uszkodzoną skórą lub zostać przeniesiony bezpośrednio do krwiobiegu. Materiałem zakaźnym jest krew, nasienie, preejakulat (wydzielina z cewki moczowej pojawiająca się w chwilach podniecenia seksualnego), wydzielina pochwy, wydzielina odbytnicy, mleko matki. Do materiałów zakaźnych zalicza się również płyn mózgowo-rdzeniowy, płyn stawowy, płyn opłucnowy, płyn otrzewnowy i płyn osierdziowy, które stanowią potencjalne źródło wirusa, choć zakażenie za pośrednictwem tego materiału jest bardzo mało prawdopodobne. Ślina, pot, łzy, mocz, kał i wymioty, jeśli nie są zanieczyszczone krwią, nie są uważane za materiał zakaźny. Wirus HIV nie przenosi się poprzez owady, w tym również komary, kleszcze i moskity. Codzienne kontakty, wspólne mieszkanie, praca, korzystanie z tych samych przyborów kuchennych czy łazienki nie stanowią zagrożenia. Wirusem nie można zarazić się również poprzez dotyk, uścisk dłoni, przytulanie, wspólne spożywanie posiłków. Wirus HIV jest wyjątkowo wrażliwy na działanie detergentów (np. mydło, proszek do prania), więc po kontakcie z nimi traci zakaźność. Podobnie działają na niego podwyższona temperatura (powyżej 56% Celcjusza).
Do zakażenia wirusem może dojść również w sytuacjach używania wspólnych rurek do wciągania narkotyków. Prawdopodobieństwo zakażenia istnieje też w sytuacjach korzystania z zabiegów kosmetycznych, fryzjerskich czy podczas wykonywania tatuażu, jeśli usługi są nieprofesjonalne, a sprzęt do ich wykonywania nie podlega sterylizacji i dezynfekcji. W wyżej wymienionych sytuacjach istnieje również ryzyko zakażenia się żółtaczkami zakaźnymi (HBV,HCV).
Jakie są objawy?
W początkowej fazie zakażenia (przez pierwsze 2-8 tygodni) mogą wystąpić całkowicie niecharakterystyczne objawy przypominające grypę, mogą też w ogóle nie wystąpić i przebieg choroby może być przez kilka lat bezobjawowy.
Jak można się zbadać i leczyć?
Jedynym sposobem potwierdzenia bądź wykluczenia zakażenia jest wykonanie testu wykrywającego przeciwciała anty-HIV lub białko p24 wirusa. W razie wyniku pozytywnego należy go zweryfikować testem potwierdzenia wykonywanym z drugiego pobrania krwi. Zakażenie można wykluczyć dopiero po 3 miesiącach po ryzykownej sytuacji. Badanie można wykonać u lekarza, zastrzegając swoje dane osobowe, nieodpłatnie i anonimowo w punktach informacyjno- diagnostycznych dostępnych na terenie kraju. Leczenie osób żyjących z HIV finansowane jest w 100% przez Ministerstwo Zdrowia i dostępne dla każdego pacjenta, który kwalifikuje się do leczenia. Leczenie umożliwia zablokowanie namnażania się wirusa i zdecydowanie wydłuża i poprawia jakość życia. Im wcześniej zostanie wykryte, tym prostsze będzie jego leczenie. Lekarze podstawowej opieki zdrowotnej oraz lekarze specjaliści dysponują rozległą wiedzą i udzielają szczegółowych informacji dot. wirusa HIV.
Osoby zainteresowane tematyką HIV/AIDS mogą również korzystać z indywidualnych konsultacji oraz literatury dot. zagadnienia HIV/AIDS, do której dostęp zapewnia:
Punkt Informacyjno - Konsultacyjny ds. Uzależnień
ul. Ks. B.Łosińskiego 1
83-340 Sierakowice
tel. 609 180 881
Godziny przyjęć:
Poniedziałek 10.00-15.00
Czwartek 10.00-15.00
Piątek 10.00-15.00